Etken : Mycobacterium avium tarafından oluşturulan ve hayvanın çeşitli organlarında tüberküllerin oluşması ile karakterize olan, bulaşıcı ve kronik, bakteriyel bir hastalıktır. Asit ve alkole dirençlidir.
Zoonoz bir hastalıktır.
Belirtiler : Kanatlı Tüberkülozuna başta tavuk ve hindiler olmak üzere diğer kanatlı hayvanlarda duyarlıdır. Hayvanlar dışardan bakıldığında sağlıklı gözükebilirler ancak, tüylerde kabarma, ibik ve sakallarda solgunluk, yüzün küçülmesi, göğüs kaslarında küçülme, verim düşüklüğü, ve zayıflama ile karakterizedir. Hayvanların iştahları normaldir fakat zayıflama devam eder. Yeşilimsi bir ishal mevcuttur. İleri derecede zayıflama sonu ölümler meydana gelir.
Teşhis : Kesin tanı otopsi sonrası konulabilir. Çeşitli organlarda karaciğer, dalak, barsak, kemik ilği, vs değişik büyüklükte düzensiz gri, sarı veya beyaz nodüller hastalığın teşhisini kolaylaştırır.
Karaciğerde irili ufaklı tüberkiller
Bulaşma : Genellikle sindirim yoluyla (kontamine yem ve sular) bulaşma olur. Solunum ve yumurta yoluyla da bulaşma olabilir. Bitler, Keneler, kötü hijyen koşulları bulaşmada etkilidir.
Dalakta meydana gelen lezyonlar
Tedavi : Hastalığın tedavisi yoktur. Hastalık çıkan kümeslerde bilinçli bir dezenfeksiyon yapılmalı ve bir süre hayvan konulmamalıdır.
Koruma : Koruyucu önlemler alınmalı ve iyi bakım-besleme programları uygulanmalıdır. Hayvanların stres minimize edilmelidir. Kümes içi bit, kene düzenli kontrol edilmeli ve kümes hijyenine dikkat edilmelidir.
