Sıcak ve ılıman iklimli memleketlerde tavuk, hindi gibi kümes hayvanlarında ve güvercinlerde tavuk keneleri görülür. ABD’nin güney kesimlerinde halkın mavi kene diye isimlendirdiği tür Türkiye’de de yaygın. Bilimsel adı: Argas radiatus Raillet, bazı kaynaklarda Argas persicus.
Tavuklar az ışıklı devamlı kapalı kümeslerde tutulursa bu keneler daha fazla çoğalır ve öldürücü etkisi olur.
Serbest dolaşabilen ve toprakta rahatça eşelenebilen, toprak banyosu yapan tavuklarda kolay kolay çoğalamazlar. Ayrıca bu keneleri tavuklar vücutlarında gagalarını eriştirebildiği yerlerinde gagalarıyla öldürdüğü için keneler ancak tavukların kafa kısımlarında tutunabilirler; onları da tavuklar birbirlerinin başlarından ayıklayabilir. Ama kapalı ve az aydınlık kümeslerde bu da mümkün olamaz. Ayrıca kafa ve boyun tüyleri uzun, gür, kabarık olan tavukların birbirlerinin başlarındaki keneleri görebilmeleri mümkün değildir.
İlacı var mı?
Kümesler ve tünekler etkili kene ilaçlarıyla ilaçlanmalı. Tavuk başlarına tutunanlara kene öldürücü maddeler sürerek ya da iğneyle keneleri deşerek öldürebilirsiniz. Hemen peşinden tentürdiyot veya alkol gibi maddelere banılmış pamuk ile kene kalıntısı silinmeli. Deri devamlı kendisini yenilediği için deriye bağlı kene organları zamanla dışarı atılır. Kene üstüne nane yağı da damlatmak etkilidir, kenenin deriden çıkmasını kolayca sağlar.
Tavuktaki Kene İnsana geçer mi?
Tavuk kenesi insanlara da geçebilir. Böyle durumlarda sağlık kuruluşlarına başvurmak gerekir.
Tavuk keneleri çeşitlidir. Bunların birçok türü bildiğimiz keneler gibi hareket etmezler.
Geceleri tavuklar uyurken, karanlıkta tavuklara ilişerek kan emerler sonra geri dönüp kümesteki yuvalarına çekilirler. Brezilya Tavuk Kenesi olarak bilinen Argas miniatus da böyle hareket eden bir kene çeşididir. Onun için kümes temizliğine, kümes dezenfeksiyonuna daima ciddi önem vermelisiniz. Yoksa tavuklarınız güçten düşer ve en küçük bir enfeksiyonu bünye kaldıramaz, hastalıklara kolayca yenik düşer ölür.