Tavuklar üzerinde 3 tip Bit mevcuttur. Baş biti, vücut biti, kanat biti diye yaşadığı bölgeye göre ayırabiliriz. Baş biti çoğaldığı zaman hayvanı öğle rahatsız eder ki hayvan yem yiyemez, uyuyamaz. durgunlaşır, verimi azalır. Kanat biti çok küçüktür. İnce tüyleri yerler. Sarı renkli esmer yeşilimsidir. Fazla rahatsızlık vermezler. En yaygın ve en önemli olanı kırmızı tavuk biti denenidir. Kümeslerde güvercinlerde çok bol görülür. Armut biçiminde, siyah-kırmızı renktedir. Genç hayvanları çok severler. Hayvanı müthiş rahatsız ederler. Kaşındırırlar. Hem de bolca kan emerler. Eğer çok sayıda olurlarsa , genç kanatlıları 8-10 günde öldürürler.
Peki Bit Kümeste Nasıl oluşur?
Öncelikle hiçbir kümeste bit kendiliğinden oluşmaz. Dışarıdan gelip kümese yerleşir, Kümes içerisinde çoğalan bir dış parazittir. Hangi şartlarda kümese gelir? Tabi ki en başta hijyen gelmektedir. Hijyenik olmayan kümeslerde bit görülmemesi imkansızdır. Dışarıdan hayvan eklenmesi buda çok riskli bir durumdur. Sonuçta yeni aldığınız bir hayvanın nasıl bir ortamdan geldiğinizi bilmiyorsunuz buda çok dikkat edilmesi gerek bir durumdur. Bir başka sebepte yabani kuşlar, özellikle güvercin, sığırcık, kırlangıç ve serçe yuvalarında bit çokça bulunmaktadırlar. Kuşlar tüylenip yuvadan uçtuklarında bitler de dağılarak çevredeki binalara, kümeslere yayılmaktadır.
Tavukların sürekli tüyleri ve derileri ile oynaması, yumurta veriminde %2-3 oranındaki düşüş, tavuk bitinden kaynaklanmaktadır.
Yumurtlayarak üreyen tavuk biti, günde ortalama 100 adet yumurta bırakır, 7 gün içinde yumurtalar ergin hale gelerek üremeye başlar. Tavuk biti çok sayıda ve hızlı bir şekilde üreyerek çoğalır. Açlığa dayanıklı olan tavuk biti, kan emmeden 5-6 ay yaşayabilir.
Bitlerle Nasıl Mücadele Edeceğiz?
1- Kümes Temizliği
2- Toprak Banyosu
3- İlaçlama
1- Kümes Temizliği
Öncelikle kümesinizin temizliğine özen göstermeniz gerekmektedir. Belirli aralıklarla kümesinizin temizliğini yapmalı, yeterli düzeyde havalandırmanın olduğunu kontrol etmelisiniz.
Kümesinizde duvarınızda vb. çatlak , kırık dökük, boşluk alanlar var ise bu alanları kapatmanız ve duvarlarınızı kireç ile badana yapmanız haşerelerin üremesini engellemede faydalı olacaktır.
2 - Toprak Banyosu
Tavuklarınızın toprak banyosu yapabileceği gezinme alanları yapmanız, tavuğunuzun kendi kendine üzerindeki bit vb. haşerelerden temizlenmesi için önemli bir uygulamadır. Kümes de değil de doğal şartlarda yaşayan tavuklar, toprak banyosu yaparak bitlerden kurtulabilmektedirler. Bu yüzden doğal ortam da yaşayan bütün tavuklar topraklanmakta ve bitlerinden kurtulmaktadırlar.
3 - İlaçlama
Baştan söylemek gerekirse Türkiye de Maalesef hayvanlar üzerine direk uygulanabilecek ruhsatlı bir ilaç yoktur. Bit ve haşere ilaçları zehirli oldukları için yumurtaya ve ete direk geçmektedir. Peki nasıl uygulama yapabiliriz. Kümesimiz boşken kümes içerisinde ilaçlama yapabiliriz. Bitler gece çıkıp gündüz kümeste saklanırlar düzgün bir ilaçlama ile bitlerin büyük bir kısmından kurtulabiliriz. Büyük bir kısmı derken bitler başta da söylediğim gibi yumurta ile çoğalmaktadır ve kuluçka süresi 1 haftadır bu sebepten ilk ilaçlamadan sonra 1 hafta sonra tekrardan ilaçlama yapmak gerekir. Kümes ilaçlaması haricinde Daldırma ve Kanat altı ilaç süreme teknikleri de kullanılmaktadır. Ancak bu yöntemler tecrübeli olmayan kişiler için çok risklidir. Uygulama yapacağınız zaman en çok dikkat edilmesi gereken hayvanın ağzına, gagasına, ve gözüne kesinlikle ilaç sıçramamalı ve bulaşmamalıdır. Kümes içerisinde yumurtlayan hayvan varsa en az 1 hafta yumurtası ve eti yenemez. Haşlanıp veya pişirilip tekrar hayvana yedirilmez. Bit ilaçları zehirli olduğu için direk yumurtaya ve ete geçecektir. hatırlayacağınız gibi 2017 yazında Avrupa da zehirli yumurta krizi patlak vermiş ve hayvanlar üzerinde yanlış uygulama yapıldığı için bir çok işletme kapatılmış ve milyonlarca yumurta imha edilmiştir. gerekli ilaçlama tecrübeniz yok ise veteriner hekimden yardım almanızı öneririz. İlaçlama işleminden sonra hayvanlara probiyotik veya Yoğurtlu su verilmesi önerilir. herhangi bir zehirlenme olduğunda korunması için önemlidir.
Canhiper adlı bit ilacını kullanabilirsiniz. Oldukça etkili bir ilaçtır.
Bir diğer yöntem ise benim de zamanında denediğim ve işe yararan bir yöntem olan sulandırılmış ozon yönteminden bahsetmek istiyorum.
Bire bir sulandırılmış ozonu sprey ile tavukların gezdikleri her yere sıkarak bitten kurtarabilirsiniz.
İlaçlama Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli
ilaçlama yaparken mutlaka Maske, Eldiven, Koruyucu Kıyafet kullanılmalıdır. ilaçların solunulması halinde oluşabilecek solunum yolu hastalıklarında doktora başvurulması gerekir. Teninize veya gözününe bulaşan bölge bol suyla yıkanmalı, oluşabilecek yanma, kızarma ve tahrişler de doktora başvurulmalıdır. Zehirlenme durumlarında mutlaka 114 UZEM aranmalıdır.
