1. KANLI KABUK
- Kan lekeli kabuk aşağıdaki nedenlere bağlı olarak gözlenir.
- Yumurta yolunda basınca bağlı kılcal çatlaması özellikle genç yumurtacılarda veya yağlanmış tavuklarda oldukça yaygındır.
- Kannibalisme bağlı didikleme-gagalama
- Gün uzunluğunda (ışıklandırmada) ani artış (özellikle kış aylarında ışıklandıma düzensizliği
- Yumurta çıkış ağzında bitlenmeye bağlı yara oluşumu
- Yumurta yolunda yumurta oluşum aşamasında bazen kabuk çatlayabilir ve üzeri tekrar yeni bir kabuk tabaksı ile kaplanabilir.
- Bu tip yumurtalar normal yumurtalara göre kırılmaya karşı daha az mukavimdir.
- Damızlık yumurtalarda kuluçka performansı olumsuz etkilenir.
- Stres ve aşırı kalabalık oluşumu artırır.
- Yaşlı tavuklarda daha sık gözlenir.
3- Kırık - Bükük Yumurta
- Onarılmış yumurtaya benzerdir. Kabuk oluşumu aşamasında yumurta kabuğunda oluşan kırılma nedeniyle yumurtlanma öncesi bükülme oluşur.
- Sebebi; stress, korku veya kabuk oluşumu aşamasında tavuğun rahatsız edilmesidir.
4- Kıl Çatlağı ve Yıldız Çatlağı Yumurta
- Taze yumurtada tespiti zordur, ışık kontrolü ile belirlenir,
- Genellikle yumurtanın düştüğü zeminin sertliğinden kaynaklanır.
5- Bantlı Yumurta
- Kümes içi stres;
- Işıklandırma programında ani değişim, özellikle kış ayları başında;
- Hastalık, özellike infectious bronchitis.
6- Bozuk Şekilli Yumurta
- Olgunlaşmamış yumurta kabuk bezi (genç yumurtacılarda)
- Kabuk bezinde fonksiyon bozukluğu.
- Viral hastalıklara bağlı olarak oluşur; infectious bronchitis;
- Yumurtalamadan 10-14 saat önce tavuğu rahatsız eden aşırı stres veya korkuya bağlı olarak oluşur.
- Kümes içinde aşırı yoğunluk.
7 - Kabartılı - Pütürüklü Kabuk
- Bazı yumurtalarda kalsiyum pütürleri olabilir.
- Temel sebep kabuk bezinde yumurtanın uzun süre kalmasıdır.
- Genç sürülerde sıklıkla görülür.
- Herhangi bir stres veya rahatsızlık yumurtanın yumurtlanmasını geciktireceği için bu sorun gözlenir.
8- Pürüzlü Kabuk
- Bazı durumlarda iki yumurta aynı anda kabuk bezinde olabilir.
- Noktamsı pürtükler veya zımparamsı yapı olabilir.
- Hastalık kaynaklı olabilir (infectious bronchitis, infectious laryngo-tracheitis, avian encephalo-myelitis
- Yumurtlama zamanı verilen rahatsızlığa bağlı geç yumurtlama
- Işıklandırma programında aksama,
- Susuzluk
9- Kalsiyum Taşlı Yumurta
- Kabuk bezinde fonksiyon bozukluğu.
- Kabuk oluşumu sırasında tavuğun strese girmesi veya korkutulması.
- Rasyonda besin madde dengesizliği, aşırı kalsiyum varlığı.
10- Kalsiyum Kaplı Yumurta
- Kabuk bezinde fonksiyon bozukluğu.
- Kabuk oluşumu sırasında tavuğun strese girmesi veya korkutulması.
- Rasyonda besin madde dengesizliği, aşırı kalsiyum varlığı.
11-Yumuşak Kabuklu Yumurta
- Yumurta çok ince kabuklu olarak yumurtlanabilir, bu durum kabuksuz yumurtaya benzer
- Olgunlaşmamış, oluşmamış kabuk;
- Besin madde yetersizliği, genellikle kalsiyum, vitamin E, B12, D noksanlığı ve/veya fosfor ve selenyum yetersizliği
- Viral (Infectious bronchitis ve variantları, Newcastle disease, egg drop syndrome, avian influenza) ve iç-dış parazit erenfeksiyonlar.
- Aşırı yüksek çevre sıcaklığı ve aşırı yüksek veya düşük nem düzeyi
- Kabuk oluşum aşamasında strese ve tavuğun rahatsız edilmesi
- Gurk olma sürecinde yumurtlama
12- Yumuşak ve Şekilsiz Kabuk
- Daha çok yüksek verimli yaşlı tavuklarda, az oranda da çok genç tavuklarda görülür.
- Yumurta kabuk bezinde uzun süre kalırsa, ilk yumurta çıkmadan ikinci yumurta infindibuluma düşer, kabuk bezinde daha kısa kalır, birbirini takip eden iki günde pütürlü ve sonrasında yumuşak kabuklu yumurta gelir.
- Stres bu sorunu tetikleyebilir.
13-Şekilsiz Yumurta
- Yumurta akı kalitesinin bozulmasına bağlı olarak şekil bozuklukları görülür.
- Bazı viral hastalıklar yumurta şekli bozulur.
- Yumurta yumurtlanmadan önceki 10-14 saat aralığında tavuğun rahatsız edilmesi şekil bozukluklarına yol açar.
- Aşırı hayvan yoğunluğu
14- Lekeli Yumurta
- Kabuk oluşumu aşamasında yaşanan çevresel stres veya rahatsızlık
- Rasyonda besin madde dengesizliği, aşırı kalsiyum varlığı.
15-Yumurta Sivri Ucu Anomalisi (EAA YUMURTA UCU CAMSI SENDROMU)
- Neden Mycoplasma synoviae’dır. Oviduktta kolonize olan Ms kabuğun oluşumunu engelleyebilmektedir.
- Ms beraberindeki Enfeksiyöz bronşit (IB) enfeksiyonu tabloyu ağırlaştırabilir.
- EAA seyreden sürüde sorunlu yumurta % 1-2 ila % 25′e arasında değişmektedir. Bu durum tipik olarak yumurtlama başından tüm verim süresince devam eder.
- Klinik olarak yumurta ucu camsı sendromu aniden ortaya çıkmaktadır.
- Yumurtanın sivri ucunda 2’cm’lik bir bölge saydam hale gelir ve kırılgandır.
16-Kabuksuz Yumurta
- Olgunlaşmamış kabuk bezi (genç tavuklar)
- Besin madde yetersizliği, genellikle kalsiyum, vitamin E, B12, D noksanlığı ve/veya fosfor ve selenyum yetersizliği
- Viral (Infectious bronchitis ve variantları, Newcastle disease, egg drop syndrome) enfeksiyonlar.
- Çok yüksek çevre sıcaklığı ve çok düşük veya yüksek nem düzeyi
- İç ve/veya dış parazit varlığı
- Kabuk oluşumu tamamlanmadan yumurtlamaya neden olan stres
- Gurk sürecinde yumurtlama
- Küf veya mantar toksikasyonu
17- Düz - Yassı Yumurta
- Hastalık (infectious bronchitis)
- Çevresel stres, korku, rahatsızlık
- Kümes içi aşırı kalabalık veya hareketlilik
- Gün uzunluğunda ani artış (özellikle kış aylarına girişte aşırı yapay aydınlatma)
18- Kırışık Yumurta
- Kabuk oluşumu aşamasında yaşanan çevresel stres veya tavuğun rahatsız edilmesi
- Hastalık (infectious bronchitis)
- Yumurta bezinde fonksiyonel bozukluk
19- Buruşuk Yumurta
- Çok büyük yumurta oluşumu; çift veya çok sarılı yumurta;
- Newcastle disease;
- Aşırı antibiotik kullanımı;
- Rasyonda bakır yetersizliği;
- Aşırı kalsiyum tüketimi;
- Kabuk bezinde fonksiyonel bozukluk;
- infectious bronchitis hastalığı sonrası
- Genetik bozukluk.
20- Minik-Boş Yumurta (Horoz Yumurtası sanılan Yumurta)
- Yumurtalıktan yumurta yoluna düşen doku parçası veya yabancı madde yumurta oluşum işlemini başlatır. Normal olarak ak, zar ve kabuk oluşur.
- Tavuk çok seyrek olsa da yumurtlama döngüsündeki bir soruna bağlı olarak sarısız yumurta verebilir.
- Genç yumurtacılar da yumurtlama döngüsündeki düzensizliklere bağlı olarak daha sık görülebilir.
